50% koszty uzyskania przychodu

Ustawa o PIT jasno określa, komu przysługują 50% koszty uzyskania przychodu. Zgodnie z art. 22 ust. 9 pkt 1-3 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych wyższe, 50% koszty uzyskania przychodów stosuje się z tytułu:

• zapłaty twórcy za przeniesienie prawa własności wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego,
• opłaty licencyjnej za przeniesienie prawa stosowania wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego, otrzymanej w pierwszym roku trwania licencji od pierwszej jednostki, z którą zawarto umowę licencyjną,
• korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami.

Wspomniany powyższy przepis art. 22 ust. 9 pkt 3 ww. ustawy wskazuje, że ustalenie, czy dany przychód został osiągnięty z tytułu praw autorskich lub pokrewnych oraz czy podatnik jest twórcą, czy też artystą wykonawcą należy ocenić na podstawie odrębnych przepisów, czyli ustawy z dnia 04 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Należy pamiętać, że aby podatnik mógł skorzystać z 50% kosztów uzyskania przychodów, musi przede wszystkim powstać utwór, którym zgodnie z treścią art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia. Mogą to być np. analiza, projekt, program, tłumaczenie, reklama, wykład, artykuł, piosenka, obraz.

Natomiast z przepisu art. 8 ust. 2 ww. ustawy wynika, że przypuszcza się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu, bądź też której autorstwo podano do publicznej wiadomości w dowolny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu.

Koszty w wysokości 50% przysługują bez względu na to, czy podstawą uzyskania przychodu ze wskazanych tytułów jest umowa o pracę, umowa o dzieło, umowa zlecenia, umowa o przeniesienie prawa własności wynalazku, czy inna umowa. Ważne jest, aby umowa zawierała odpowiednie postanowienia dotyczące przeniesienia praw autorskich przez twórcę.

Preferencyjne koszty są odliczane nie tylko przez pisarzy, filmowców, muzyków czy malarzy, ale też przez wykładowców, informatyków, konsultantów, marketingowców, szkoleniowców i wiele innych zawodów.

Twórca może skorzystać z tych kosztów również wtedy, gdy dokona rozporządzenia majątkowymi prawami autorskimi do swojego utworu – czyli gdy przejdą one na zleceniodawcę lub gdy udzieli licencji na korzystanie z nich w określonym zakresie.

Powyższe oznacza, iż aby dana osoba mogła korzystać z 50% zryczałtowanych kosztów uzyskania przychodów, konieczne jest spełnienie jedynie dwóch przesłanek:

• po pierwsze osoba ta powinna tworzyć utwory w rozumieniu prawa autorskiego,
• a po drugie, wynagrodzenie powinno być przez nią otrzymane z tytułu przeniesienia praw autorskich.